در مسیر

نوشته‌های حمید سلطان آبادیان از سفــــر، زندگی و ...

در مسیر

نوشته‌های حمید سلطان آبادیان از سفــــر، زندگی و ...

درباره‌ی دوست داشته شدن

این عکس را عکاس مطرح آمریکایی، امت گاوین (Emmet Gowin) در سال ۱۹۶۷ میلادی  از همسرش «Edeet» به ثبت رسانده است.
 امت گاوین، سال های زیادی را صرف عکاسی از همسرش اِدیت کرد. این عکس‌ها فقط یک سری عکس ساده نیستند بلکه مجموعه‌ای از احساسات عاشقانه و لطیفِ بصری‌اند که عکاس، به نشانه‌ی عشقش به همسر، آن ها را به ثبت رسانده است. اولین بار که این عکس را در یک کتاب عکس دیدم برایم کمی جای تعجب داشت که چرا عکاس، این زاویه را برای ثبت عکسش انتخاب کرده است. اما وقتی متنی که آرتور اولمن درباره‌ی این عکس نوشته را خواندم، تعجب من به تحسین مبدل شد. ارتور اولمن درباره‌ی این عکس مشهور امت‌ گاوین می‌نویسد:
« امت گاوین همانطور زمین را به ما می‌شناساند که همسرش را به عنوان مأمنی برای روح و درونش. نمای مشهور بالا و از پشت سر «ادیت» که سر، شانه‌ها، پشت گردن و شانه‌اش را نشان می‌دهد یک نامه‌ی عاشقانه‌ی لطیف است. این عکس یک شعرِ هایکو در رنگمایه‌های میانی است. نوازش آسمانیِ نقره است و ساده‌ترین عکسی که تا کنون گرفته شده. «اِدیت» غرق در تفکراتش به دوردستِ پریده‌رنگ خیره شده و «اِمِت» از پشت سر حمایتش می‌کند. این همان لحظه‌ی روحانی و آسمانی است که دوربین عکاسی برای گرفتنش اختراع شده»

این عکس را امت گاوین به همسرش هدیه کرده و در زیر آن نوشته است:
برای ادیت،
ذهن و قلبم در حالاتش، در میان اتاق‌ها و روزها به دنبالش است.
و شب‌هنگام، چون روبهان در هم می‌پیچیم تا گرم شویم.

 احساسات و عواطفی که از این عکس می‌تراود بسیار قوی و عالمگیر است و آن را کمابیش می‌توان عصاره‌ی یک زندگیِِ برقرار در تمامی مراحلش تلقی کرد. اما در نهایت، این عکس حقیقتاً درباره‌ی دوست داشتن و دوست داشته شدن است.

.

عکس‌نوشت
1402/12/11 ساعت 18:18
3 نظر

یک مشت برفِ ساده


 عکس: حمید سلطان‌آبادیان - مشهد، پارک ملت/ زمستان ۱۳۸۸

پاییز که بدون باران، پاییــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــز نمی‌شود. همه‌ی امید برگِ زردِ جامانده بر شاخه‌های درخت، به دانه‌های درشت باران است که بساید به پوستش و بیندازتش. همه‌ی کاراها را که باد نباید بکند. برگ دلش می‌خواهد خیس باشد و بیفتد. برگِ خشک که افتادنی نیست، اسیرِ دست باد است، حیران و سرگردان است. زمستان که بدون برف نمی‌شود! می‌شود؟ به‌خدا نمی‌شود. سرمای استخوان سوز به چه کارِ ما می‌آید. همینطوری‌اش هم تنمان یخ زده است. شوق زمستان برای من، آسمان ابریِ سرخ و دانه‌های سفیدِ برف است. برف باید ببارد تا کوچه‌ها سپید شوند و ردِ پای ما روی این سپیدی جاودانه شود. دو‌تا دوتا، کنارِ هم، انگار یک آدم در این خلوتِ سپید و ساکت، از این کوچه رد شده که چهارتا پا داشته! فکرش را بکن! بعد پیرزنِ صاحبِ آن آپارتمانِ قدیمی، سرش را با آن موهای سپیدتر از برف، از پنجره بیرون بیاورد و یک هااااایی بکند و بخاری که از دهانش بیرون می‌آید را تماشا کند و سری تکان بدهد و یادخاطرات قدیمی‌اش بیفتد.آن‌وقت نگاهی به کوچه و ردپاهای ما بی‌اندازد و  یک مشت گندم را نذرِ شوهر مرحومش بپاشد توی پیاده‌رو برای قمری‌ها. گندم‌ها بریزد توی گودی جای پای ما. قمری‌ها و گنجشک‌ها بیاید توی همین گودی ردپاهایمان و نوک بزنند به زمین و همانطور با نوکِ پُر سرشان را بالا کنند و  برای ما و پیرزنِ مهربانِ گندم‌ریز دعا کنند. برف باید ببارد تا تمامی سیاهی‌ها و خاکستری‌ها و رنگ‌ و وارنگ‌ها جلویش لنگ بیندازند. کی گفته بالاتر از سیاهی رنگی نیست؟! مگر همین آسفالتِ سیاه نیست که زیر دانه‌های درشت برف، پیر می‌شود و می‌خوابد و لحافِ سپید می‌کشد روی خودش؟! بالاتر از سپیدی رنگی نیست، آن‌هم نه هر سپیدی‌ای، فقط سپیدیِ برف.  برف باید ببارد تا آدم‌برفیِ مسافر، دوباره برگردد توی حیاط خانه‌مان! نمی‌شود که همش در سفر باشد. بلاخره آدمِ مسافر هم آرام و قرار می‌خواهد. برف باید ببارد تا دلِ تنگمان با دیدن آدم‌برفی خندانِ کلاه به سرِ هویج‌دماغ، آرام گیرد و حالمان خوب شود. زمستان که الکی زمستان نمی‌شود. این هنوز همان تابستانِ کشدار است که دلش نمی‌خواهد برود، لمیده و گاهی خوابش می‌برد و خورشید از توی دستانش می‌افتد و تا پاییز و زمستان سرک می‌کشند، باز بیدار می‌شود و هااا می‌کند و همه‌ی ابرهای حامله‌ را می‌ترساند و بچه‌هایشان، باران و برف را، سقط می‌کند. برو خانه‌تان دیگر، نوبت تو تمام شده، زیاده ماندی، حواست هست؟ بهار از زیر برف جوانه می‌زند. اگر برف نبارد، بهار قهر می‌کند. بهار که مثل من و تو نیست که هیچوقت با هم قهر نمی‌کنیم، نه جانم! بهار خیلی قهروست. بهار اگر قهر کند، سرمای زمستان قلبِ زمین را می‌خشکاند. اصلاً همه‌ی این‌ها به کنار، من دلم برف می‌خواهد. نه برای بهار و زمین و زمستان و بالا و پایینش، نه، من دلم برف می‌خواهد فقط برای اینکه یک مشت از برف‌های تازه باریده را آرام و با دقت از روی پله‌های خانه بردارم و بی‌هوا بریزم توی یقه‌ی تو. زمستان که بدون خنده‌های تو، زمستان نمی‌شود جانم. 

.

نوشته‌ـکوتاه حمید سلطان آبادیان
1402/10/15 ساعت 01:01
1 نظر

دیگران



قدم می‌زنیم در خیابان‌های شلوغ، در میان آدم‌هایی که برای ما غریبه‌اند. ما آشنایانی هستیم که در بین جماعت عظیمی از غریبه‌ها گرفتار شده‌ایم. آدم‌های قدبلند، آدم‌های قدکوتاه، آدم‌های چاق، آدم‌های لاغر. هیچکدام برای ما فرقی نمی‌کنند. همه غریبه‌اند. بعضی‌هایشان ترسناکند و بعضی از آن‌ها، عجیب و غریبند. آن‌ها فقط تصویرهایی هستند که عبور می‌کنند، اشباحی هستند با چشمانی حریص و صداهایی هستند که همهمه می‌کنند. شاید زندگی، مهارت عبور از بین همین آدم‌ها باشد، طوری که تنه‌ای به تنه‌ات نخورد. طوری که انگار نیستی و نیستند. آن‌گونه که حضورت، علامت سوالی برای آدمِ دیگری نباشد. هرکسی به تنهایی، حامل دردها، شادی‌ها، رنج‌ها و خاطراتِ خویش است. با این بارِ سنگین، عبوری این‌چنین نرم و نازک و رها، از میان قد‌بلندها، قدکوتاه‌ها، چاق‌ها و لاغر‌ها، ترسناک‌ها و عجیب‌و غریب‌ها، خیلی سخت است. شاید هم، ما غریبه‌هایی هستیم در بین انبوهی از موجودات که همه با هم آشنایند. البته فرقی هم نمی‌کند. در هر دو حالتش، این ما هستیم که همدیگر را می‌شناسیم. و این تنها مرهمیست که دردِ حضور در دنیایی وارونه را، التیام می‌بخشد. 

.

نوشته‌ـکوتاه حمید سلطان آبادیان
1402/10/11 ساعت 01:57
0 نظر

در میان مه

پاییز از راه رسیده و باز واژه‌های نرم و لطیف، همچون باران‌های شمالی بر سر و تنم می‌بارند و من را خیس می‌کنند از شوق نوشتن برای تو . خصوصیت پاییز همین است که یک‌نفر مثل من را برای یک‌نفر مثل تو، بی‌تاب‌تر می‌کند. همچون مهِ صبح‌گاهی پاییزی، من را در خود گم کن. این گم‌شدن برای من، زیبا‌ترین پیدا شدن است. در فضای مه‌آلود، آنجا که همه‌ی پیرامونم را «تو »  فرا گرفته باشی، دنیا زیباتر است، شعر‌ها جوشان‌تر است و نفس‌ها عمیق‌تر. در میان تو، می‌چرخم و تنم را به سرانگشت‌های مرطوب مه می‌سپارم. همه‌ی زیبایی‌ها با تو تعبیر می‌شوند. نگاه من وقتی به جایی خیره ‌می‌ماند که از میان تو بگذرد، همچون مهی غلیظ مرا در خود پذیرا باش. مرا چنان در آغوش بگیر که انگار هوایی هستم برای نفس کشیدنت. تنها تو این را بلدی و تنها آغوش توست که اینگونه مرا در بر می‌گیرد. بادِ پاییز برگ‌‌های زرد و نیمه‌جان همه‌ی درخت‌ها را بر زمین می‌ریزد و من همچنان برای تو چون سرو، ایستاده و سبز می‌مانم. سبز نگاهم دار، می‌دانی که این سبز بودن، به خاطر حضور توست. پیرامونم را بگیر، مرا از زمزمه‌های عاشقانه‌ات سیراب کن، آهسته بر من ببار، آرام در من بپیچ، همیشه با من بمان. بگذار پاییز آغاز رویش جوانه‌ای باشد در دست‌های من، که ریشه‌هایش در تن تو خانه کرده باشند. 


نوشته‌ـکوتاه حمید سلطان آبادیان
1402/07/06 ساعت 02:02
1 نظر

کوچه‌ی طولانی


این کوچه خیلی طولانی است. وقتی تنها در این کوچه قدم می‌زنم، انگار هیچ‌وقت قرار نیست به پایانش برسم. گاهی وقت‌ها که در خلوتِ توی اتاق، به سرم می‌زنم لباس بپوشم و از خانه بزنم بیرون، اولین مکانی که برای قدم زدن به ذهنم می‌رسد همین کوچه است. بعد ناگهان یکی درون سرم فریاد می‌کشد که: نه! بازهم اون کوچه؟ اون خیلی طولانیه! ولی خواسته و ناخواسته به همین سو می‌آیم. حواسم جای دیگریست و پاهایم بدون آن‌که از مغزم دستور بگیرند، طبق عادت، من را به این کوچه می‌آورند. روزهای برفی در این کوچه قدم زده‌ام، روزهای گرم تابستانی، عصرهای مرطوب پاییزی، شب‌های عطرآگینِ بهاری. این کوچه با من آشناست.
آدم‌های زیادی از این کوچه عبور نمی‌کنند، فقط گاهی یک گربه سیاه‌وسفید را می‌بینم که حضور من را احساس نمی‌کند. طوری از کنار هم عبور می‌کنیم که انگار قرار است همدیگر را نبینیم. حتی به من نگاه نمی‌کند. یکبار دلم می‌خواست چند لحظه توقف کنم، خم شوم و دستم را بکشم  روی تنش، انگشتانم را لای موهای سیاه‌وسفید نرمش فرو کنم و به چشم‌هایش خیره شوم. اما، این غریبه‌ی همیشگی، فرصتی برای تصمیم به من نمی‌داد. راهش را می‌گرفت و خرامان و مغرور از کنار من عبور می‌کرد. حالا که این‌قدر مغرور است، بگذار برود. همین بهتر که غریبه بمانیم. آدم وسط یک کوچه‌ی طولانی آشنا می‌خواهد چکار؟ کوچه طولانی برای عبور کردن است. آدم باید سرش را پایین بیندازد و قدم‌هایش را بشمارد و کوچه را تمام کند. حالا هر که آمد، آمد. هرکه رفت، رفت.
وقتی شانه‌به‌شانه، در اولین ملاقات، در سکوتی آهنگین که انگار نت‌هایش نفس‌هایمان شده بود، در این کوچه قدم زدیم یادت هست؟ چقدر دلم می‌خواست این کوچه‌ی آشنا، به حرمتِ تمام قدم‌زدن‌های تنهایی‌ام در آن، بیشتر کش بیاید و طولانی‌تر شود تا اصطکاکِ نرمِ شانه‌هایمان در هر قدم، دلم را بیشتر بلرزاند و شعر را در قلبم زیباتر بجوشاند. اما، کوچه آن‌قدر کوتاه شد که حتی مطلع شعر، در دلم کامل نشد. چگونه می‌شود طولانی‌ترین کوچه‌ی زندگی‌ام، با تو این‌قدر کوتاه شود؟ آن روز گربه‌ی غریبه، ایستاد و نگاهمان کرد، تو ایستادی، روی زانوهایت نشستی، دستت را بر تن او کشیدی و با همین تماسِ نازکِ کوتاه، با غریبه‌‌ی همیشگیِ من، آشنا شدی. من به انتهای کوچه نگاه می‌کردم که از همیشه به من نزدیک‌تر بود. انگار بارانی آمده و کوچه طولانیِ من، آب رفته بود.
باهم قدم زدیم،روزها و عصرها، ماه‌ها و فصل‌ها،  کوچه طولانی من، هیچ‌وقت با حضور تو، طولانی نبود. انگار کوتاه‌ترین راه، همین راهی بود که من تو را دعوت به قدم زدن در آن می‌کردم. مسافت‌ها نسبی‌اند، ثانیه‌ها و دقیقه‌ها و ساعت‌ها نسبی‌اند، ماه‌ها و سال‌ها نسبی‌اند. همه‌چیز به شانه‌هایی بستگی دارد که هنگام قدم‌زدن، به شانه‌های آدم ساییده می‌شود. همه‌ی این‌ها به دست‌هایی بستگی دارد که دست‌های آدم را درون خود می‌فشارند.
این کوچه، برای ما، خیلی کوتاه است.

نوشته‌های پراکنده حمید سلطان آبادیان
1402/07/03 ساعت 02:02
0 نظر

آشنا


اینکه آدم کسی را از صمیم قلب،  آشنای خود بداند،  اتفاق بزرگیست.

غریبه‌ها آنقدر زیادند که آدم از زیادیِ آنها احساس تنهایی می‌کند. توی شهر و خیابان و کوچه، پر از آدم‌های غریبه است. حتی گاهی توی بعضی خانه‌ها،  چند و چندین غریبه باهم زندگی می‌کنند.  اصلا احساس تنهایی برای این به سراغِ آدم می‌آید که آشناهای آدم خیلی کمند. منظورم از «آشنا»  کسی نیست که اسم آدم را بلد باشد،  یا قوم و خویش و همسایه‌ و همکلاسی و همکارش باشد،  نه،  این‌ها آن آشنایی که من می‌گویم نیستند. بعضی از اینها از جنس آن آشناهایی هستند که شاعر در موردشان سروده:
من از بیگانگان هرگز ننالم، که با من هرچه کرد آن آشنا کرد... 
این آشنایی که من از آن سخن می‌گویم  آن کسیست که بلد است چشم‌های آدم را بخواند، می‌داند چطور حرف‌های آدم را با جآنش گوش بدهد و یاد دارد با تمام وجودش، با آدم صحبت کند. آن آشنایی که من می‌گویم حضورش آرامش است و فراقش،  دلتنگی.  آشنا امن است، امنِ روح و جان، امنِ راز و درد، امنِِ زندگیست. آشنا مرهم است، برای درد تن و جان. آشنا شریک است، شریکِ شادی و غم. این آشناها انگشت‌شمارند،  گاهی آشنای آدم یک‌نفر بیشتر نیست،  که همین هم غنیمت است،  موهبت است،  شادی و آرامش است...  ولی تلخ‌ترین اتفاق، برای هرکسی در این دنیای دراندشت،  در این ازدحام خفه‌کننده‌ی آدم‌ها، این است که آشنایی  نداشته باشد. غریبه‌ها عبور می‌کنند، آشنا کنار آدم می‌ایستد.  غریبه‌ها می‌روند،  آشنا می‌ماند.  غریبه‌ها برای غمِ آدم سر تکان می‌دهند، آشنا دلش برای اندوهِِ آدم تکان می‌خورد. هر آدمی برای آنکه آشنای اوست، آشناست.  این یک ارتباطِ حسی متقابل است. از غم و درد و اندوه و بغض که گریزی نیست،  اینها می‌گذرند، از اینها ملالی نیست، اما خدا آدم را بی‌آشنا نگذارد که وجودش برای لذتی متقابل از زیستن،  لازم‌ترین است. خداوند آشنا یا آشنایانِ همه را حفظ کند. 


نوشته‌ـکوتاه حمید سلطان آبادیان
1402/06/07 ساعت 03:30
2 نظر

نانوشته‌ها

واژه‌ها دست به سینه و آرام، کنار دیوارِ اتاق منتظر ایستاده‌اند تا کدامشان را برای نوشتن در جمله‌ای برای تو انتخاب کنم. واژه‌های خواب‌آلود، با چشمانی سرخ و موهایی ژولیده، با انگشتانی کشیده و رگ‌هایی برجسته، با لبانی رنگ‌پریده و نگاهی دزدیده، با عطر مبهمی که روی تن ماسیده، با بال‌های سپیدی که به‌روی شانه‌ها روییده ردیف ایستاده‌اند و تکان نمی‌خورند. چاییِ روی میز، روی زیر لیوانیِ پنجره‌دار، ساعت‌هاست سرد شده، آن چاییِ داغِ خوشرنگ، که زمانی بخارِ گرمش، اتاق را در می‌نوردید و نفس را تازه می‌کرد، یخ زده است و انگار، خاطره‌ایست که در غبار گذشتِ ثانیه‌ها، از یاد، رفته است. دل پر از حرف‌های نگفته است و دست، میلی به گرفتن قلم ندارد. حوصله و حالی برای نوشتن نیست و این انتظار، واژه‌های سردرگم را، کلافه می‌کند. درد در دل می‌پیچد و نفس، آمده و نیامده، فروخورده می‌شود. شب، ناخن‌هایش را به شیشه‌ی پنجره می‌کشد، ستاره‌ها، پشتِ بال‌های کلاغی که روی تیرِ چراغ‌برق نشسته‌است، قایم شده‌اند. نور، خوابیده است و لحافی از فراموشی را بر سر کشیده است. سکوت، روی بالاترین قفسه‌ی کتابخانه نشسته‌ است، چشم‌های سردش را خیره به من دوخته است و نگاهم می‌کند. شب، هرقدر هم کوتاه باشد، داستانش بلند است، داستانی که انتهایش به من می‌رسد. انگشتانم را، خسته و بی‌حوصله، انگار که غباری را از رویشان می‌تکانم، تکان می‌دهم و واژه‌ها، بدون معطلی، یکی یکی می‌پرند، همچون کبوترانی که راه خانه را گم کرده‌اند، بال می‌زنند و به در و دیوار می‌خورند، بال می‌زنند و  می‌افتند، بال می‌زنند و دوباره بلند می‌شوند. اتاق پر می‌شود از پرهای سپید و من در میان پرها، حیران نشسته‌ام. روی تمامِ کاغذ‌ها، روی لیوانِ چای، روی پیراهن‌های لکه‌دار، بالای کتاب‌ها، روی ملحفه‌ها، روی چراغ‌ها پر می‌شود از پرهای سپید. پنجره را باز می‌کنم، واژه‌ها یکی یکی می‌روند. می‌پرند و در تاریکی شب، خودشان را گم می‌کنند. شب، هر قدر هم کوتاه، سرشار از واژه‌های سرگردان و داستان‌های بلند است. جمله‌های نانوشته، هیچوقت آرام و قرار نمی‌گیرند. 


نوشته‌ـکوتاه
1402/03/30 ساعت 02:00
3 نظر